Xây dựng một doanh nghiệp cho riêng mình là ước mơ của rất nhiều người. Nhưng phần lớn các doanh nghiệp nhỏ sau khi thành lập đều đi theo mô hình: thành lập – phát triển nhanh chống – phát triển chậm lại – ổn định, không phát triển – suy yếu – chuyển ngượng.
– Tại sao rất nhiều người bước vào kinh doanh để cuối cùng thất bại?
– Họ đã rút ra những bài học gì?
– Tại sao hiện nay có rất nhiều tài liệu hướng dẫn để một doanh nghiệp nhỏ thành công, nhưng rất ít người làm được?
E-Myth: Để xây dựng doanh nghiệp hiệu quả sẽ trả lời câu hỏi đó. Nếu bạn đang sở hữu hoặc muốn sở hữu một doanh nghiệp nhỏ, thì đây là cuốn sách dành riêng cho bạn. Là một hiện tượng nổi bật trên thị trường sách, E-Myth: Để xây dựng doanh nghiệp hiệu quả đã xoá tan những ngộ nhận về doanh nghiệp. Sau nhiều năm tích luỹ kinh nghiệm trong vai trò cố vấn cho các doanh nghiệp nhỏ, Michael E. Gerber, tác giả cuốn sách, đã chỉ ra cách điều hành doanh nghiệp hiệu quả.
Cuốn sách mang đến cho bạn 4 ý tưởng sâu sắc mà nếu thấu hiểu được, bạn sẽ có thêm kiến thức và sức mạnh để tạo dựng một doanh nghiệp nhỏ phát triển bền vững. Còn nếu bỏ qua, bạn sẽ giống như hàng nghìn người đầu tư công sức, tiền bạc và cả cuộn sống để khởi nghiệp nhưng vẫn thất bại, hay phải vất vả vật lộn chỉ để duy trì sự tồn tại ngắc ngoải cho doanh nghiệp của mình. “Để xây dững doanh nghiệp hiệu quả” , Gerber chỉ ra một thực tế là hầu hết các chủ doanh nghiệp nhỏ đều xuất phát từ các nhà chuyên môn: kỹ sư, lập trình viên, kế toán… họ làm rất tốt công việc chuyên môn, vì vậy họ tin rằng nếu thành lập doanh nghiệp riêng, họ sẽ có cơ hội tự do làm công việc yêu thích và kiếm được nhiều tiền hơn. Nhưng khi thành lậo doanh nghiệp, các nhà chuyên môn thường có khuynh hướng tiếp tục làm những gì họ giỏi và phớt lờ các yếu tố quan trọng khác của kinh doanh. Thiếu mục tiêu nên quá tải, kiệt sức và cuối cùng phá sản. Thay vì sở hữu doanh nghiệp, họ chỉ sở hữu công việc.
Thực ra, vai trò doanh nghiệp hoàn toàn khác: họ cần tạo dựng một doanh nghiệp hoạt động độc lập với bản thân. Chủ doanh nghiệp phải hình dung ra sao, cần hoạch định các chiến lược nào về nhân sự, marketing, quản lý… Dần dần, chủ doanh nghiệp phải kiểm tra, đánh giá và thiết lập hệ thống văn bản cho từng vị trí để thay thế mình khi học không có mặt tại doanh nghiệp. Nếu thực hiện tốt những điều trên, doanh nghiệp của bạn sẽ trở thành một “sân chơi”, trong đó mọi người đều tìm đựơc vị trí phù hợp cho mình để phát huy tốt nhất năng lực và sở trường của bản thân. Mục Lục: Phần 1: E-Myth và các doanh nghiệp nhỏ ở Mỹ Phần 2: Cuộc cách mạng chìa khoá trao tay: quan điểm mới về doanh nghiệp Phần 3: Xây dựng một doanh nghiệp hiệu quả.
Trích đoạn sách hay
BÊN NGOÀI KHOẢNG AN TOÀN
Sự thay đổi mạnh mẽ tạo nên mâu thuẫn bên trong hệ thống và nảy sinh yêu cầu hình thành thể thống nhất mới. Điều này phụ thuộc vào cách thức đáp ứng yêu cầu, dù quá trình thay đổi diễn ra suôn sẻ hay đầy biến động.
– ERIC HOFFER
Mọi doanh nghiệp trong giai đoạn tăng trưởng đều đạt tới một điểm nằm ngoài Khoảng an toàn của chủ doanh nghiệp. Ở trong Khoảng an toàn, chủ doanh nghiệp cảm thấy có khả năng kiểm soát những gì diễn ra xung quanh, còn khi ra ngoài Khoảng an toàn, họ mất dần sự kiểm soát.
Đối với Nhà chuyên môn, Khoảng an toàn được xác định bằng những công việc họ tự mình làm được.
Đối với Nhà quản lý, Khoảng an toàn được xác định bằng số lượng những người làm chuyên môn họ có thể quản lý hiệu quả hoặc số lượng nhà quản lý cấp dưới họ.
Đối với Doanh nhân, Khoảng an toàn phụ thuộc vào số nhà quản lý họ có thể trao đổi về tầm nhìn của mình.
Khi tăng trưởng, tất nhiên doanh nghiệp sẽ vượt ra ngoài tầm kiểm soát của người chủ, họ không thể theo sát mọi hoạt động, không thể tự mình giám sát tiến độ giống Nhà chuyên môn thường làm.
Họ chỉ làm những công việc họ biết, do đó họ thường rời bỏ chức vụ quản lý và chuyển giao cho một người khác, lấy ví dụ như Harry chẳng hạn.
Khi đó, sự tuyệt vọng sẽ biến thành niềm hy vọng. Họ hy vọng rằng Harry sẽ giải quyết ổn thỏa mọi việc và sẽ không phải lo lắng về điều gì nữa.
Nhưng Harry cũng có những nhu cầu riêng. Harry là một Nhà chuyên môn. Anh ta cần nhiều hơn những gì Nhà chuyên môn hiện đang làm Chủ doanh nghiệp hướng dẫn. Anh ta cần biết tại sao phải làm những việc đó, những tiêu chuẩn đánh giá công việc anh ta làm. Anh ta cũng cần biết doanh nghiệp sẽ đi đến đâu và khi nào những việc anh ta làm khớp với chiến lược của doanh nghiệp.
Để thực hiện công việc hiệu quả, Harry cần một nhà quản lý. Việc thiếu nhà quản lý sẽ khiến cho doanh nghiệp ngày càng đi xuống.
Vì doanh nghiệp vượt ra ngoài Khoảng an toàn của người sở hữu và hoạt động ngày càng giảm sút. Khi đó chủ doanh nghiệp sẽ có ba hướng đi (và cũng là ba hướng chuyển mình): một là quay trở lại giai đoạn phôi thai; hai là bị phá sản; hoặc ba là cố duy trì sự tồn tại.
Hãy xem xét từng trường hợp.
Quay trở lại giai đoạn phôi thai
Một trong những phản ứng của Nhà chuyên môn – chủ doanh nghiệp trước mớ bòng bong ở giai đoạn tăng trưởng là “quay trở lại giai đoạn phôi thai”. Nếu bạn không thể kiểm soát được sự rối loạn, hãy thoát ra khỏi nó.
Quay trở lại như thời kỳ đầu, lúc bạn tự mình làm mọi việc, không có nhiều nhân viên, không quá nhiều khách hàng, không quá nhiều khoản phải thu không thu được và khoản phải trả không trả được và cũng không có quá nhiều hàng tồn kho.
Nói đơn giản, hãy quay trở lại lúc doanh nghiệp có quy mô nhỏ.
Hàng ngàn người làm như vậy. Họ sa thải nhân viên, khoanh lại những khoản phải trả, thuê một địa điểm nhỏ, bố trí máy móc ở một góc, đặt điện thoại trên bàn làm việc, và quay lại tự mình làm tất cả mọi việc.
Họ trở lại làm chủ, một người chủ duy nhất, làm tất cả công việc một mình, nhưng họ thoải mái với cảm giác kiểm soát mọi việc.
“Còn điều gì không ổn nữa đây?”, họ tự hỏi, và lập tức quên rằng họ vừa trải qua giai đoạn rối ren. Chính điều này có thể sẽ gây ra những bất ổn.
Một buổi sáng, sáu tuần hay sáu năm sau ngày bạn thu hẹp quy mô của doanh nghiệp, bạn sẽ lại gặp những rắc rối không thể tránh khỏi.
Bạn thức dậy và thấy vợ bạn quay sang nói: “Có chuyện gì vậy? Trông anh không được khoẻ”.
“Anh cảm thấy không ổn lắm”, bạn trả lời.
“Nói cho em biết có chuyện gì được không?”, cô ấy hỏi.
“Đơn giản thôi, anh không muốn đến công ty chút nào”, bạn trả lời.
Khi đó vợ bạn sẽ thốt lên: “Nhưng nếu anh không đến thì ai sẽ đến?”
Và bỗng nhiên, bạn nhận ra tình cảnh của mình.
Bạn nhận ra một sự thực mà bạn cố tình lảng tránh trong những năm qua, đó là:
Bạn không sở hữu một doanh nghiệp mà chỉ là một công việc. Còn nữa, đó là một công việc tồi tệ nhất trên thế giới.
Bạn không thể đóng cửa doanh nghiệp, bởi vì làm như vậy, bạn sẽ không có thu nhập.
Bạn không thể rời khỏi nơi làm việc, bởi vì nếu bạn nghỉ ai sẽ hoàn thành công việc.
Bạn không thể bán doanh nghiệp, bởi chẳng ai muốn mua một công việc.
Lúc này, lòng bạn tràn ngập tuyệt vọng và hoài nghi giống như mọi người chủ doanh nghiệp khác.
Nếu như bạn đã từng có một ước mơ dù nhỏ, thì giờ nó cũng bay xa. Và mong muốn được bận rộn cũng bay theo cùng ước mơ đó.
Bạn không muốn lau cửa sổ nữa.
Bạn không muốn quét nhà nữa.
Khách hàng trở thành mối bận tâm chứ không còn là cơ hội. Bởi vì nếu có người mua hàng, bạn phải làm việc.
Những tiêu chuẩn bạn đặt ra bắt đầu bị vi phạm.
Biển hiệu trước cửa bị mờ và bong dần. Và bạn cũng chẳng bận tâm.
Bởi vì khi ước mơ đã bay xa, sẽ chỉ còn lại công việc. Chỉ còn những thói quen. Chỉ còn vòng quay ngày-qua-ngày với những công việc không mục đích.
Cuối cùng, bạn muốn đóng cửa doanh nghiệp. Chẳng có gì ngăn cản bạn làm điều đó.
Theo Hiệp hội các doanh nghiệp nhỏ, mỗi năm ở Mỹ có hơn 400.000 doanh nghiệp như vậy ngừng hoạt động.
Cũng thật dễ hiểu.
Doanh nghiệp từng là nơi gửi gắm khát vọng vươn lên trong cuộc đời bạn và giờ đây khi triển vọng không còn, doanh nghiệp trở thành nơi chứa đựng những giấc mơ đã chết.
Phá sản
Một doanh nghiệp trong giai đoạn tăng trưởng còn một sự lựa chọn khác đỡ nhọc nhằn hơn so với việc “quay trở lại giai đoạn đầu”. Đó là tiếp tục tăng trưởng nhanh hơn cho đến khi mất đà và phá sản.
Có vô số những doanh nghiệp như vậy: Itel, Osbourne Computer, Coleco và rất nhiều nữa. Những công ty “phá sản” này đều do các Nhà chuyên môn thành lập. Những chủ doanh nghiệp này chỉ chú trọng đến hàng hóa chứ không để tâm đến hoạt động của doanh nghiệp.
Những doanh nghiệp “phá sản” biểu hiện cho thời đại chúng ta.
Đó là những doanh nghiệp công nghệ cao.
Sự bùng nổ của công nghệ mới với rất nhiều phát minh sáng chế khiến nhiều nhà khoa học đổ xô vào lĩnh vực kinh doanh.
Với khả năng sáng tạo dường như vô hạn của mình, các nhà khoa học – chủ doanh nghiệp làm ngập tràn thị trường bằng một loạt những sản phẩm mới.
Tiếc thay, hầu hết những công ty này chỉ lách qua được cánh cửa để rồi sau cánh cửa đó, những yếu tố không thể kiểm soát được khiến họ khó khăn và thất bại.
Trong giai đoạn tăng trưởng, sự quá tải về công việc khiến một công ty bình thường khó khăn, dần trở thành những tai hoạ khiến doanh nghiệp phá sản. Khi sự hỗn loạn ngày càng tăng, để duy trì những đột phá về công nghệ, Nhà chuyên môn và nhân viên hiếm khi có thời gian rảnh rỗi để vạch kế hoạch. Nhu cầu hàng hóa tăng nhanh và vượt quá khả năng sản xuất của họ.
Kết quả thật tồi tệ. Doanh nghiệp trở nên rối tung. Nhiều người xem sự phát triển bùng nổ đó như hậu quả tất yếu của việc kinh doanh trong ngành “phát triển nhanh”, trong một thị trường mà sự may mắn, nhanh nhạy và dám nghĩ dám làm là những yếu tố cần thiết để thành công.
Thực tế lại hoàn toàn khác.
Nếu chỉ có sự may mắn, nhanh nhạy và công nghệ thì chưa đủ, bởi vì sẽ có những người khác may mắn hơn, nhanh nhạy hơn và giỏi về công nghệ hơn. Thật đáng tiếc, khi đang ở trong cuộc chạy đua người ta có ít thời gian để lắng nghe. Vì vậy, nhà khoa học làm chủ doanh nghiệp cho rằng chiến thắng cần sự phản xạ, một chút tài năng và một chút may mắn.
Nguồn: Internet
